Арбитрын шүүхээс эвлэрлийн гэрээг батлах үед нэхэмжлэгчээс улсын татварыг ерөнхий журмаар төлдөг боловч түүний талыг нэхэмжлэгчид буцааж өгөх ёстой. Хэрэв эвлэрлийн гэрээг ерөнхий харьяаллын шүүхэд батлавал нэхэмжлэгчийн төлсөн улсын татварыг буцаан олгохгүй.
Шүүхийн хэлэлцээрт оролцогч талууд эвлэрлийн гэрээ байгуулсан нь арбитрын шүүх, ерөнхий харьяаллын шүүх (шүүх, дүүргийн шүүх) -д хэргийг хянан хэлэлцэж дуусгах нэг үндэс болж байна. Ийм нөхцөл байдалд байгаа нэхэмжлэгчийн анхаарал татсан асуудлуудын нэг бол улсын төлбөрийг хуваарилах явдал юм. Учир нь анхны нэхэмжлэл гаргахдаа ерөнхий журмын дагуу төлсөн болно. Шүүхийн байгууллага ямар байхаас үл хамааран процессын хууль тогтоомж нь талуудад улсын татварын зардлын хуваарилалтыг харилцан тохиролцож тохиролцох эрхийг өөрөө өгдөг. Жишээлбэл, заасан баримт бичигт хариуцагчаас нэхэмжлэгчид төлбөрт зарцуулсан мөнгөний талыг төлөх, бусад дүрмийг боловсруулах үүргийг баталгаажуулах боломжтой. Шүүхийн байгууллагаас баталсны дараа ийм гэрээг талууд заавал биелүүлэх болно. Хэрэв тохиролцоонд хүрээгүй бол улсын татварын зардлыг хуваарилах ерөнхий дүрмийг дагаж мөрдөнө.
Арбитрын шүүхэд эвлэрлийн гэрээг баталсны дараа улсын татвар
Хэрэв хэргийг арбитрын шүүх дээр авч хэлэлцээд талууд эвлэрлийн гэрээ байгуулж цуцлахаар тохиролцсон бол нэхэмжлэгч төлсөн хураамжийн талыг буцааж өгөхөд найдаж болно. Цорын ганц нөхцөл бол хэргийн талаар шийдвэр гаргахаас өмнө заасан гэрээг батлах явдал юм. Учир нь талууд шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааны шатанд тохиролцсон тохиолдолд төлсөн мөнгөний талыг буцаан олгох журам үйлчлэхгүй. Хөрөнгө хүлээн авахын тулд нэхэмжлэгч шүүхийн харьяа татварын албанд холбогдох мэдэгдлийн хамт өргөдөл гаргах ёстой бөгөөд үүнд шүүхийн акт, тодорхой хэмжээний төлбөрийг төлбөр болгон төлсөн баримтыг хавсаргасан болно.
Ерөнхий харьяаллын шүүхэд эвлэрлийн гэрээг батлахдаа улсын татвар
Жирийн иргэдийн хоорондох хэргийг шүүх, дүүргийн шүүхэд хянан хэлэлцэх явцад эвлэрсэн тохиролцоонд хүрсэн бол зардлыг хуваарилах асуудлыг талууд энэхүү гэрээний текстэнд бие даан шийдвэрлэхийг хууль тогтоомжоос шаарддаг. Энэ тохиолдолд төлбөрийн тодорхой хэсгийг төсвөөс буцаан авах тусгай журам үйлчлэхгүй тул нэхэмжлэгч холбогдох нэхэмжлэлийн хамт өргөдөл гаргах боломжгүй.
Өөрөөр хэлбэл, гэрээний текстэд төлбөрийг хуваарилах нөхцөл байхгүй тул нэхэмжлэгч ердөө л ерөнхий журмын дагуу төлбөр төлөх зардлыг гаргана. Энэ тохиолдолд эвлэрлийн гэрээний текстэнд дурдсан талууд хариуцагчийн нэхэмжлэгчийн талд төлбөрийн төлбөрийн хагасыг төлөх үүргийг ихэвчлэн хангаж өгдөг.
