Шүүх хуралдаан бол шүүх ажиллагааны нэг үе шат юм. Хурал нь тодорхой алгоритмын дагуу явагддаг бөгөөд үүнийг шүүхэд эрхээ хамгаалуулахаар бэлтгэж байгаа бүх хүмүүст мэддэг байх ёстой.
Энэ хэргийн мөрдөн байцаалтын ажиллагаа явагдаж байгаа иргэний, захиргааны, эрүүгийн хуультай. Шүүх хуралдааны нэг үе шат бол шүүх хурал юм. Хурал нь тухайн харьяаллын журмын дагуу явагддаг.
Иргэний болон захиргааны хэргийг хянан хэлэлцэх нь талуудад заавал мэдэгдэх замаар явагдана. Талуудыг дуудаж байгаа бөгөөд аль нэг тал нь ирэхгүй байгаа нь шүүх хуралдааныг хойшлуулахад хүргэж болзошгүй юм. Анхан шатны шүүх хуралдаанд хэргийг шүүгч дангаар нь авч үздэг.
Анхан шатны хуралдааны өмнө урьдчилсан сонсгол явагдаж, талууд байр сууриа илэрхийлнэ. Шүүхээс зөрчлийн нөхцөл байдлыг шүүхээс гадуур шийдвэрлэхийг оролдож байна. Хэрэв талууд харилцан буулт хийхгүй бол шүүх хуралдаан товлогджээ.
Шүүх хуралдааны алгоритм
Товлосон өдөр шүүгч хуралдааныг нээж хэргийг хянан хэлэлцэхийг зарлав. Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга нэхэмжлэгч, хариуцагч, уригдсан гэрч нарын гадаад төрх байдлын талаар мэдээлж байна. Шүүх хуралдааныг одоо байгаа бүрэлдэхүүнээрээ явуулах боломжийг харгалзан үзэж байгаа бөгөөд шүүх хуралдааны үзэж байгаагаар зарим оролцогч ирээгүй нь процессын явцад нөлөөлөхгүй бол хуралдаан үргэлжилнэ. Хурлын бүх явцыг нарийн бичгийн дарга тэмдэглэнэ. Мөн хуралд оролцогчдод тэмдэглэл хөтлөх боломжтой. Гэрч нарыг дуудаж мэдүүлэг өгөхөөс нааш шүүхийн танхимд байлцуулж болохгүй.
Хуралд оролцсон хүмүүсийг эрх, үүргийг нь уншиж танилцуулдаг. Хэргийг хянан хэлэлцэж эхлэхээс өмнө хоёр тал процесстой холбоотой асуудлаар өргөдөл гаргаж болох бөгөөд үүний дараа хэргийг бодитоор авч хэлэлцэж эхэлнэ. Талуудын үзэл бодлыг өмгөөлөгч буюу нэхэмжлэгч, хариуцагчийн төлөөлөгч төлөөлж болно.
Хурлын үеэр гэрч нарыг танхимд урьж, хэлэлцэж буй хэргийн талаар тайлбар өгөхийг урьж байна. Шүүх хуралдааны дараа гэрчүүд шүүхийн танхимд үлдэж болно.
Талуудын байр суурийн танилцуулгыг сонссоны дараа шүүгч мэтгэлцээнд орохыг санал болгож байна. Мэтгэлцээний явцад нэхэмжлэгчийн тал өөрийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг тодорхойлж, хариуцагчийн тал үндэслэл бүхий эсэргүүцлийг гаргаж байна.
Шүүгч талуудын саналыг тэмдэглэж аваад шийдвэр гаргана. Шийдвэр гаргах үед завсарлага зарладаг. Шүүгч завсарлага авсны дараа уг шийдвэрийг дүрмийн зүйл ангиудаар нотолж, уншиж танилцуулна.
Шүүх хуралдааны ёс зүй
Шүүгчид "Эрхэм хүндэт" эсвэл "Эрхэм хүндэт шүүх" гэсэн хаягаар хандах ёстой. Чуулганы эхэнд шүүгчийг танхимд ороход, мөн төгсгөлд нь шүүгчээс гарах үед хуралд оролцсон бүх хүмүүс, нарийн бичгийн дарга нар босох ёстой. Хурлын бүх оролцогчид мөн зогсож байхдаа үг хэлнэ. Хэрэв та шүүх хуралдаанаас тайлбар өгөх эсвэл асуултанд хариулахыг хүсвэл ямар ч тохиолдолд босох шаардлагатай. Бүх оролцогчид шүүхийн шийдвэрийг зогсож байхдаа сонсдог.
Хэрэв процесст оролцогч нь бие махбодийн хувьд муу байвал шүүх түүнийг босохгүй байхыг зөвшөөрч болно.
Анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргаж болох бөгөөд шийдвэрийг уншиж дуусаад шүүгч мэдэгдэнэ.